Η αγάπη της Γκαμπριέλ ("Κοκό") Σανέλ για τα βιβλία και τη λογοτεχνία ήταν εκπληκτικά δυνατή, παρότι παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη. Όπως είχε εξομολογηθεί η θρυλική σχεδιάστρια στον φίλο της, τον συγγραφέα Πωλ Μοράν, για εκείνη δεν ήταν μόνο ψυχαγωγία αλλά ζωτική ανάγκη, που πήγαζε από την παιδική ηλικία της, όταν αναζητούσε ένα καταφύγιο να δραπετεύσει από τον πόνο που της είχε προκαλέσει ο πρόωρος θάνατος της μητέρας της και η εγκατάλειψη από τον πατέρα της.
Όλα τα γραπτά που έπεφταν στα χέρια της έγιναν, στην εφηβεία, η αυτοσχέδια εκπαίδευσή της, που θα καθόριζε σε μεγάλο βαθμό την προσωπικότητά της, τη σχέση της με τους άλλους και με τον κόσμο. Στη μύησή της στο λογοτεχνικό σύμπαν συνέβαλε, αναμφίβολα, ο σύντροφός της Μπόι Καπέλ, φέρνοντάς τη σε επαφή με ένα πλήθος αναγνωσμάτων, από τον Βολταίρο μέχρι τον Νίτσε. Μέσα από την ανάγνωση η Σανέλ, ενώ άρχισε να μεταμορφώνεται στο θρύλο της υψηλής ραπτικής που γνωρίζουμε, ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, σε μακρινές περιοχές της Ασίας και της Αφρικής, οι πολιτισμοί των οποίων θα επηρέαζαν ακόμα και τις δημιουργίες της.
Σταδιακά, ένα πλήθος ανθρώπων των γραμμάτων βρέθηκαν στον κύκλο της, όπως οι Κολέτ, Πωλ Μοράν, Ζαν Κοκτώ, Ζοζέφ Κεσέλ. Ενώ εκείνοι επανεφεύρισκαν τη γλώσσα και η Σανέλ επανεφεύρισκε τη μόδα, τα βιβλία την τροφοδοτούσαν με νέες κοινές αναφορές και νέους κώδικες επικοινωνίας με την κοινότητά της.
Στην κορυφή των λογοτεχνικών προτιμήσεών της, ωστόσο, ήταν η ποίηση, η υπέρτατη εμπειρία τέχνης και ομορφιάς για τη σχεδιάστρια. Το απέδειξε άλλωστε και έμπρακτα, μέσα από την αδιαπραγμάτευτη αγάπη της προς τον ποιητή Πιερ Ρεβερντύ, που συνέχισε να υποστηρίζει σε όλη τη διάρκεια της ζωής της εκδίδοντας τα έργα του και του οποίου τα χειρόγραφα διατηρούσε σε περίοπτη θέση στα ράφια της βιβλιοθήκης της.
Στην κορυφή των λογοτεχνικών προτιμήσεών της ήταν η ποίηση, η υπέρτατη εμπειρία τέχνης και ομορφιάς για τη σχεδιάστρια.
Τα βιβλία της -ποιήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά κείμενα, μελέτες, λευκώματα- άρχισαν με την πάροδο των χρόνων να καλύπτουν τους τοίχους του σαλονιού και του γραφείου της στο διαμέρισμά της στην οδό Καμπόν. Μετατράπηκαν σε ένα καταφύγιο, που την προστάτευε από το χάος του έξω κόσμου, δίνοντας στη ζωή της δομή, ρυθμό και, τελικά, νόημα. Τα περίτεχνα δεσίματά τους, από τον βιβλιοδέτη Ζερμαίν Σρέντερ, ήταν ένας τρόπος να εκφράσει την αγάπη της προς τα βιβλία της και ταυτόχρονα να τα μετατρέψει σε πολύτιμα έργα τέχνης.
Μπορεί να μην έγραψε ποτέ η ίδια την αυτοβιογραφία της, ωστόσο την αφηγήθηκε προφορικά στους συγγραφείς που συνήθιζαν να την επισκέπτονται, διανθίζοντάς τη με μυθοπλασία, όπως κάθε αφηγητής που γνωρίζει πως η αλήθεια μας στηρίζεται λιγότερο στην αντικειμενικότητα των γεγονότων και περισσότερο στον τρόπο με τον οποίο τα περιγράφουμε. Τα κομμάτια της ζωής της που κράτησε μυστικά τα επέλεξε με μαεστρία, ώστε να προσθέτουν στο μυστήριο ενός ζωντανού μύθου που συνεχίζει να χτίζεται ακόμα και μέσα στον 21ο αιώνα.
Δείτε ένα βίντεο για την άγνωστη σχέση της Σανέλ με τα βιβλία:
Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram
Photo: Chanel